Việc làm bán thời gian là gì? 

Việc làm bán thời gian (việc làm part-time) là hình thức làm việc linh hoạt với số giờ làm việc mỗi tuần ít hơn so với hình thức toàn thời gian. Những công việc này thường được chia ca và người lao động sẽ được trả lương dựa trên số giờ làm việc (nguồn: topcv.vn). 

Theo thời gian, part-time trở thành nét đặc trưng trong văn hóa sinh viên nhờ tính chất nửa ngày, giúp cân bằng việc học và đi làm. Phần lớn công việc bán thời gian mang tính phổ thông, không đòi hỏi chuyên môn cao như bồi bàn, thu ngân, shipper; song cũng có những vị trí cần kỹ năng chuyên môn hơn như marketing part-time hay photographer. Cùng với sự phát triển của xu hướng làm việc từ xa, cơ hội việc làm bán thời gian online ngày càng phổ biến, vừa thuận tiện cho người làm thêm vừa giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí.

Thực trạng tại Việt Nam, khảo sát cho thấy khoảng 66% (năm 2023) sinh viên có nhu cầu tìm việc part-time để trang trải chi phí và tích lũy kinh nghiệm. Các công việc được ưa chuộng nhất vẫn là phục vụ, thu ngân, shipper hay trợ giảng – phù hợp với lịch học linh hoạt. Đáng chú ý, cùng với sự bùng nổ công nghệ, cơ hội part-time online ngày càng mở rộng, tạo điều kiện để sinh viên vừa học vừa làm mà vẫn giữ được sự cân bằng trong cuộc sống. (nguồn: laodong.vn)

Việc làm bán thời gian phổ biến với sinh viên (Nguồn: https://sinhvien.info/)

Những lợi ích khó phủ nhận

Mong muốn tìm kiếm việc làm thêm của sinh viên xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau: có người coi đó là nguồn thu nhập giúp trang trải cuộc sống hằng ngày, có người lại xem như cơ hội trải nghiệm và tích lũy kiến thức thực tế. Chính sự khác biệt trong mục tiêu khiến thái độ của sinh viên đối với công việc cũng khác nhau: những ai đặt nặng vấn đề thu nhập thường cẩn trọng, gắn bó để giữ việc; trong khi những người hướng đến trải nghiệm lại tận tâm hơn với công việc, ít lo ngại mất thu nhập. Nhìn chung, dù vì lý do nào, việc làm thêm vẫn mang đến những giá trị nhất định cho sinh viên, trong đó bao gồm:

• Rèn luyện kỹ năng mềm và làm việc thực tế: Không chỉ mang lại thu nhập mà còn giúp họ va chạm thực tế, làm quen văn hóa công sở và rèn kỹ năng như giao tiếp, quản lý thời gian, làm việc nhóm. Đây là hành trang quan trọng cho sự nghiệp sau này.
• Tự chủ tài chính: Mang lại thu nhập cho sinh viên và lao động trẻ, giúp họ tự chủ hơn trong việc chi trả các chi phí cá nhân, học cách quản lý tài chính, hiểu rõ giá trị của đồng tiền, biết trân trọng những gì mình kiếm được cũng như giảm bớt gánh nặng tài chính gia đình.

Việc làm bán thời gian hỗ trợ tạo nguồn thu cho sinh viên (Nguồn: qtu.edu.vn)

• Nâng cao ý thức trách nhiệm và kỉ luật cá nhân: Việc tuân thủ các quy định tại nơi làm việc giúp giới trẻ có tinh thần trách nhiệm, có ý thức hơn và hình thành được thói quen tốt trong cuộc sống sau này.
• Xây dựng mạng lưới quan hệ xã hội: Công việc bán thời gian giúp sinh viên mở rộng những mối quan hệ xã hội, từ đồng nghiệp, khách hàng đến quản lý. Những kết nối này không chỉ mang lại kinh nghiệm và tầm nhìn mới mà còn có thể trở thành cơ hội nghề nghiệp lâu dài.
• Mở rộng cơ hội nghề nghiệp tương lai: Vừa mang lại thu nhập và kinh nghiệm vừa tạo cơ hội nghề nghiệp, khi nhiều doanh nghiệp ưu tiên tuyển những người đã quen văn hóa và quy trình làm việc. Đây cũng là điểm cộng trong hồ sơ, giúp lao động gây ấn tượng hơn với nhà tuyển dụng. Nhìn chung, việc làm thêm giúp rèn kỹ năng, mở rộng quan hệ và tăng thu nhập, nhưng sinh viên cần biết cân bằng để vừa học tốt vừa phát triển bản thân.

Mặt trái ít được nhắc tới

Dù mang lại nhiều lợi ích, việc làm bán thời gian cũng tiềm ẩn không ít hạn chế và rủi ro, nhất là khi sinh viên chưa biết cách quản lý thời gian hay chọn môi trường làm việc phù hợp.

• Rủi ro lừa đảo: Trước nhu cầu tìm việc làm thêm của sinh viên tăng cao, nhiều tổ chức lừa đảo thực hiện nhiều chiêu trò tinh vi nhằm thu hút các bạn trẻ vào các công việc trái pháp luật. Vì vậy, các sinh viên nên tìm hiểu kỹ vị trí công việc trước khi ứng tuyển, thông qua những kênh thông tin uy tín, chia sẻ với bạn bè và người thân để nhận diện bẫy lừa đảo nhanh nhất, tránh bị tiền mất tật mang.
• Mất cân bằng giữa học tập và làm việc: Thách thức lớn nhất của sinh viên làm bán thời gian là cân bằng giữa học và làm. Trong kỳ thi hay khi công việc dồn dập, họ dễ rơi vào căng thẳng, sa sút học tập hoặc kiệt sức nếu thiếu quản lý thời gian.
• Áp lực về thời gian và sức khỏe: Làm thêm vào buổi tối hay cuối tuần dễ khiến sinh viên thiếu ngủ, căng thẳng và làm giảm thời gian nghỉ ngơi cho bản thân. Áp lực công việc không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn làm giảm khả năng tập trung và hiệu quả trong học tập.
• Sự không ổn định về công việc: Việc làm bán thời gian thường thiếu ổn định, dễ bị cắt giảm giờ hoặc mất việc khi doanh nghiệp khó khăn. Điều này khiến sinh viên khó coi đây là nguồn thu nhập lâu dài và gặp trở ngại trong quản lý tài chính cũng như xây dựng quan hệ tại nơi làm việc.

Một số người cũng bày tỏ lo ngại rằng công việc bán thời gian hạn chế cơ hội tham gia các hoạt động ngoại khóa, rèn luyện kỹ năng mềm và mở rộng mối quan hệ xã hội. Thời gian dành cho làm thêm đôi khi có thể được sử dụng hiệu quả hơn cho học tập, nghiên cứu, hay các hoạt động tình nguyện, câu lạc bộ để phát triển toàn diện. Không ít phụ huynh cũng lo rằng việc làm thêm có thể khiến con em thiếu định hướng học tập và mục tiêu rõ ràng trong cuộc sống.

Công việc bán thời gian cũng mang lại nhiều thách thức (Nguồn:https://afamily.vn/)

Tóm lại, công việc bán thời gian mang đến nhiều lợi ích nhưng cũng không ít thử thách đối với sinh viên và lao động trẻ. Để vượt qua những thử thách này, sinh viên cần có sự quản lý thời gian tốt, ý thức rõ về sức khỏe và biết cách cân bằng giữa học tập và công việc. Quan trọng hơn hết, họ cần có sự hỗ trợ từ gia đình và nhà trường để có thể phát huy tối đa những lợi ích mà công việc bán thời gian mang lại mà không bị những khó khăn ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống và học tập.

Tối ưu hóa kinh nghiệm từ công việc bán thời gian

Việc làm thêm không chỉ là cách để sinh viên kiếm thêm thu nhập, mà còn là hành trình rèn luyện bản thân và khám phá thế giới nghề nghiệp xung quanh. Trước khi bắt tay vào công việc, điều quan trọng là xác định rõ mục đích: bạn đang muốn học hỏi kinh nghiệm, nâng cao kỹ năng, hay chỉ đơn giản là trang trải chi phí sinh hoạt? Khi mục tiêu được đặt ra rõ ràng, mỗi công việc trở thành một trải nghiệm có định hướng, giúp bạn đi đúng hướng trên con đường phát triển bản thân của chính mình. 

• Sắp xếp thời gian hợp lý: Quản lý thời gian là chìa khóa để cân bằng học tập và công việc. Sinh viên nên lập kế hoạch chi tiết, phân chia hợp lý giữa giờ học, giờ làm và thời gian nghỉ ngơi. Các công cụ như lịch điện tử hay ứng dụng quản lý thời gian sẽ hỗ trợ sắp xếp công việc hiệu quả, giúp duy trì ưu tiên hàng đầu là học tập.
• Chọn lựa công việc đúng hướng: Không phải công việc bán thời gian nào cũng phù hợp. Những vị trí linh hoạt về thời gian, không xung đột với lịch học và nếu có thể liên quan đến chuyên ngành sẽ giúp sinh viên vừa học vừa thực hành, tích lũy kinh nghiệm và xây dựng lợi thế cho tương lai.
• Học hỏi và tìm sự hỗ trợ: Trong quá trình làm thêm, thử thách là điều không tránh khỏi. Hãy học hỏi từ đồng nghiệp, quản lý và xin lời khuyên từ bạn bè, gia đình hay nhà trường. Sự hỗ trợ này giúp sinh viên vượt qua khó khăn và tích lũy nhiều bài học quý giá.
• Biết điểm dừng: Nếu công việc ảnh hưởng quá nhiều đến học tập hay sức khỏe, đó là lúc nên điều chỉnh hoặc tạm dừng. Giữ cân bằng là cách tốt nhất để vừa học tốt, vừa làm việc hiệu quả và chuẩn bị cho tương lai

Rõ ràng, việc làm bán thời gian là một lựa chọn mang tính hai mặt: nó có thể trở thành bệ phóng giúp sinh viên trưởng thành, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ làm chệch hướng mục tiêu học tập nếu thiếu cân bằng. Để đồng hành cùng sinh viên trên hành trình này, Cổng thông tin việc làm UEH ra đời như một cầu nối đáng tin cậy, cung cấp thông tin tuyển dụng chính thống, cơ hội thực tập – việc làm phù hợp với năng lực và định hướng nghề nghiệp. Với sự hỗ trợ này, sinh viên không chỉ tìm thấy công việc bán thời gian an toàn, đúng nhu cầu, mà còn có thể tích lũy kinh nghiệm thực tế, từng bước vững vàng hơn trên con đường chinh phục tương lai.

Với thiết kế tối ưu, cổng việc làm cho phép sinh viên theo dõi trạng thái hồ sơ, nhận thông báo việc làm mới và tương tác trực tiếp với nhà tuyển dụng. Các công việc được phân loại theo ngành nghề, địa điểm và yêu cầu kỹ năng, giúp sinh viên dễ dàng lựa chọn công việc phù hợp với lịch học và mục tiêu nghề nghiệp. Nhờ hệ thống này, sinh viên không chỉ tìm được công việc tăng thu nhập mà còn tích lũy kinh nghiệm thực tế, rèn kỹ năng mềm và mở rộng mạng lưới quan hệ, tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp sau khi ra trường.

Giao diện Cổng thông tin việc làm UEH vieclam.ueh.edu.vn

Việc làm bán thời gian có thể là bàn đạp giúp sinh viên trưởng thành hơn, nhưng cũng có thể trở thành rào cản trên con đường học tập nếu thiếu kiểm soát. Cuối cùng, chính sự tỉnh táo và khả năng tự quản lý mới quyết định liệu làm thêm là một “người bạn đồng hành” hay “gánh nặng” trong hành trình tuổi trẻ. UEH chúc các bạn lựa chọn công việc phù hợp và khai thác tối đa giá trị tích cực, để biến trải nghiệm làm thêm trở thành hành trang vững chắc cho tương lai sau này.

Trụ cột: Đào tạo

Tin, ảnh: Ban Chăm sóc người học (DSA)

Tài liệu tham khảo: 

Việc Làm Bán Thời Gian LÀ gì? top việc Làm part-time/Bán Thời Gian hot. Available at: https://www.topcv.vn/viec-lam-ban-thoi-gian-la-gi

 Tử B. N. D. Đ. (2024, July 22). Rủi ro tiềm ẩn khi sinh viên làm thêm. Báo Nhân Dân Điện Tử. https://nhandan.vn/rui-ro-tiem-an-khi-sinh-vien-lam-them-post820533.html

Chuỗi sự kiện UEH SHARING & GIVING – CAREER FAIR 2025: “For a More Sustainable Future” – Ban Chăm sóc người học. (n.d.). https://dsa.ueh.edu.vn/tin-tuc/chuoi-su-kien-ueh-sharing-giving-career-fair-2025-for-a-more-sustainable-future/