Mất việc hàng loạt. Chuyện gì đang xảy ra?

Cắt giảm nhân sự là một thuật ngữ dùng trong kinh doanh và nhân sự nhằm chỉ tình hình doanh nghiệp buộc phải cắt giảm một hoặc một lượng lớn nhân viên trong tổ chức do các tác động khách quan từ bên ngoài, không liên quan đến hiệu suất làm việc.Hoạt động cắt giảm của công ty có thể là tạm thời (nghỉ việc tạm thời hay đình chỉ công việc) hoặc cũng có thể nghỉ việc vĩnh viễn.

Tình trạng cắt giảm nhân sự tăng cao khó kiểm soát, gây ra thất nghiệp hàng loạt. Nguồn: LinkedIn

Cắt giảm nhân sự diễn ra vì một số lý do liên quan đến tình hình kinh doanh không thuận lợi hoặc thay đổi trong môi trường kinh doanh. Chủ yếu đều bắt nguồn từ bối cảnh thị trường biến động không ngừng sau Covid, cùng với cuộc chiến Nga-Ukraine dẫn đến tình trạng lạm phát tăng cao. Thế giới đứng trước cuộc khủng hoảng giá dầu cũng là hậu quả của cuộc chiến. Bên cạnh đó, thời kỳ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển vượt bậc với nhiều máy móc tích hợp khiến nhiều vị trí bị loại bỏ.

Nhiều lý do gây ra layoff song đều do từ một thị trường thế giới không ổn định. Nguồn: Pinterest

Đặc biệt, đối với lĩnh vực công nghệ, ngành công nghệ thông tin được xem là ưu tiên phát triển trong những năm gần đây bởi thời đại kỹ thuật số hóa, mọi hoạt động trong đời sống như thanh toán hóa đơn, bảo hiểm, căn cước cá nhân đều được làm dưới dạng điện tử. Vì thế, dẫn đến nhu cầu cho nhân sự có kiến thức và kỹ năng phù hợp với công nghệ mới tăng cao. Với quá trình tái cơ cấu nhân sự cùng với điều kiện tài chính khó khăn, buộc nhiều vị trí truyền thống phải bị cắt đi hoặc giảm thiểu.

Thấy sóng layoff cả, liệu có ngã tay chèo?

Cắt giảm nhân sự vẫn diễn ra mạnh mẽ vào cuối năm 2023

Rất dễ thấy với tình trạng khủng hoảng kéo dài, nhiều cửa hàng, công ty phải quyết định cắt giảm nhân viên với số lượng lớn. Gần đây nhất, thị trường trực tuyến Etsy đã đặt ra kế hoạch cắt giảm khoảng 225 việc làm như một phần của nỗ lực lớn trong tái cơ cấu, trở thành công ty lớn mới nhất của Hoa Kỳ giảm số lượng nhân viên trong năm nay.

Esty là công ty tiếp theo đề ra kế hoạch cắt giảm 11% nhân viên. Nguồn: Esty

Tuy layoff xảy ra trong tất cả các ngành nghề, song ngành công nghệ vẫn là ngành có lượng nhân viên bị sa thải nhiều nhất.  Tính đến tháng 12 năm 2023, theo Layoffs.fyi, có đến 1157 công ty công nghệ sa thải số lượng công nhân lên đến 257,778.  Nhiều “ông lớn” trong ngành cũng không thoát khỏi được tình trạng chung như Google, Amazon, Meta với số lượng cắt giảm lên đến hàng chục ngàn người.

Hàng loạt công ty công nghệ sa thải lượng lớn công nhân viên (Nguồn: TechTarget)

Theo VnExpress, đối với thị trường Việt Nam, các chính sách layoff làm ảnh hưởng đến ngân sách tuyển dụng cho năm 2023, với 79% công ty cắt giảm chi phí tuyển dụng và chỉ 6% công ty đầu tư nhiều hơn vào quy trình tuyển dụng mới. Bên cạnh đó nhiều công ty gia công nước ngoài phải cắt giảm 90% biên chế.

Theo cuộc khảo sát của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân, số lượng doanh nghiệp dự kiến giảm quy mô, tạm ngừng kinh doanh hoặc ngừng kinh doanh trong các tháng còn lại của năm 2023 chiếm 82.3%. Cuộc khảo sát các công ty trong các ngành ngân hàng, vận tải, vật liệu xây dựng, dược phẩm, bảo hiểm và dịch vụ chăm sóc sức khỏe phải giảm dưới 25% nhân viên. Các doanh nghiệp dịch vụ tài chính và tư vấn, chứng khoán, dệt may và da giày giảm từ 25 đến 50% số lượng nhân viên của họ.

Sẽ có thêm nhiều đợt sa thải vào năm 2024?

Cũng theo báo cáo của Randstad RiseSmart, 92% người sử dụng lao động đang chuẩn bị cho việc sa thải vào năm 2024 để giải quyết tác động kinh tế của COVID-19 và khả năng dư thừa nhân sự. Điều đó khiến chúng ta được bức tranh thị trường năm mới sẽ vẫn chưa được phục hồi.

Đối với thị trường Việt Nam, mặc dù có dấu hiệu giảm nhiệt từ quý III năm nay, nhưng làn sóng cắt giảm việc làm dự kiến kéo dài tới đầu năm 2024. Gần 60% doanh nghiệp được khảo sát cho biết trong năm sau họ sẽ tuyển dụng thêm dưới 25% lao động. Gần một trăm công ty muốn tuyển thêm từ 25 đến 50% nhân viên. Một số cá nhân cần lao động thời vụ hoặc tự do. Chỉ 1% đơn vị muốn tuyển dụng nhiều hơn 75% nhân viên.

Chính phủ của các quốc gia đều cố gắng đưa ra các chính sách hỗ trợ nhằm ổn định thị trường, giảm bớt tình trạng nhân viên thất nghiệp. Trong đó, Thủ tướng chỉ đạo đã đề xuất kéo dài các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, chẳng hạn như việc giảm 2% thuế giá trị gia tăng cho một số ngành đến hết tháng 6 2024, thay vì hết năm 2023 như dự tính. Tuy thế, tình hình kinh tế ở các nước dù có sự dần phục hồi, song vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Sinh viên “lao đao” trong tìm kiếm việc làm?

Cắt giảm nhân sự tạo ra một thị trường có mức cạnh tranh cao do dư thừa lượng lớn nguồn lao động có kinh nghiệm. Điều đó dẫn đến sự khốc liệt trong việc tìm kiếm việc làm, đặc biệt là đối với các bạn sinh viên mới ra trường, dễ bị layoff do chưa có quá nhiều kinh nghiệm làm việc.

Tuy thế, với xu hướng phát triển công nghệ tạo nên sự xuất hiện của các dạng công việc mới, chẳng hạn như sáng tạo nội dung và hướng đến chiến lược phát triển bền vững, phát triển công nghệ AI. Tất cả cho thấy tiềm năng sẽ gia tăng nhiều cơ hội việc làm và sự thay đổi trong một số vai trò công việc nhất định.

Những yếu tố doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng ứng viên trong năm 2024. Nguồn: Navigos Search

Các nhóm công việc ngày càng mở rộng, nhiều loại hình vô cùng mới mẻ mở ra thêm nhiều cơ hội cho những người thành thạo các kỹ thuật phân tích, tư duy sáng tạo, năng động với cơ cấu công việc linh hoạt, nhấn mạnh sự cần thiết phải đào tạo liên tục và khả năng thích ứng trong môi trường việc làm đang thay đổi nhanh chóng.

Vì thế, mặc dù các bạn sinh viên sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm nhưng với lợi thế là sự trẻ trung và khả năng thích ứng cao các bạn hoàn toàn có thể tìm được chỗ đứng cho chính mình.

Lời nhắn nhủ

Hẳn nhiều bạn sinh viên UEH đang trải qua giai đoạn quan trọng trước cửa ra trường tìm kiếm cho mình một công việc phù hợp, và đây thực sự là một thời điểm quan trọng và căng thẳng. Song hãy đừng quá lo lắng! Với những hành trang mà UEH trang bị cùng sự học hỏi không ngừng của các bạn sẽ giúp các bạn có thể luôn vững bước trong hành trình sắp tới. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm một công việc, các bạn có thể tìm sự giúp đỡ ở Cổng thông tin việc làm UEH cùng các bản tin đăng tuyển trên fanpage và website DSA. Đừng quên việc trao dồi kỹ năng và nâng cao bản thân, các bạn hãy cùng DSA vượt sóng và ngày càng phát triển vươn xa nhé!

Tin, ảnh: Phòng Chăm sóc và hỗ trợ người học (DSA)

Tài liệu tham khảo

Bushard, B. (2023, December 13). 2023 Layoff Tracker: Etsy Cuts 225 Employees. Retrieved from https://www.forbes.com/sites/brianbushard/2023/12/13/2023-layoff-tracker-etsy-cuts-225-employees/?sh=3b65ea783223

Hetler, A. (2023, April 12). Tech sector layoffs explained: What you need to know. Retrieved from https://www.techtarget.com/whatis/feature/Tech-sector-layoffs-explained-What-you-need-to-know

Hoai Lam. (2023, May 26). Hơn 80% doanh nghiệp được hoi Cho biết se giảm quy Mo, tam ngừng kinh doanh trong các Thang cuối Nam. Retrieved from https://baomoi.com/hon-80-doanh-nghiep-duoc-hoi-cho-biet-se-giam-quy-mo-tam-ngung-kinh-doanh-trong-cac-thang-cuoi-nam-c45923652.epi

Hong Chieu. (2023, December 12). Gan 70% doanh nghiệp Chon cat giảm Nhan Su khi gap Tieu cực. Retrieved from https://vnexpress.net/gan-70-doanh-nghiep-chon-cat-giam-nhan-su-khi-gap-tieu-cuc-4687960.html

MacDonald, C. (2023, December 7). Layoffs 2023: A roundup of the biggest companies making job cuts in Q4. Retrieved from https://investorplace.com/2023/12/layoffs-2023-a-roundup-of-the-biggest-companies-making-job-cuts-in-q4/

Nguyen, H. (2023, November 2). Tech layoff wave spreads to Vietnam. Retrieved from https://e.vnexpress.net/news/business/economy/tech-layoff-wave-spreads-to-vietnam-4672046.html