Vậy, Marketing xanh là gì?

Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ (AMA), “Green Marketing” hay “Tiếp thị xanh” là những hoạt động marketing cho sản phẩm hoặc dịch vụ dựa trên các yếu tố hoặc nhận thức thân thiện với môi trường. Chính vì vậy mà Marketing xanh gắn liền với những hoạt động tiếp thị có lợi cho môi trường. Ví dụ trong sản xuất, sẽ áp dụng quy trình sản xuất giảm thiểu tối đa tác động đến môi trường như tái sử dụng lại nước, xây dựng hệ thống xử lý nước thải, sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo, giảm lượng khí CO2 thải ra môi trường. Về sản phẩm, sản phẩm sẽ được thiết kế thân thiện với môi trường, hạn chế sử dụng quá nhiều bao bì hoặc các chất liệu bao bì khó phân hủy, tránh sử dụng các vật liệu độc hại, sử dụng các vật liệu tái tạo trong sản phẩm và vòng đời của sản phẩm dài, có thể sử dụng trong một khoảng thời gian lâu hoặc tái sử dụng.

Marketing xanh kích thích hành vi tiêu dùng xanh bằng cách khuyến khích người tiêu dùng đóng góp vào tương lai của hành tinh từ việc mua các sản phẩm xanh ít ảnh hưởng đến môi trường, từ đó giảm sự phát sinh ô nhiễm. Ngoài ra, marketing xanh còn là một biểu hiện của marketing xã hội, là một phần của phương thức tiếp cận marketing mới, không chỉ tập trung, điều chỉnh hay nâng cao tư duy và thực hành marketing hiện có mà còn tìm cách giải quyết các vấn đề hoà hợp giữa chủ thể xã hội, sinh thái và marketing ở hiện tại.

Điều gì đã dẫn đến sự phát triển của Marketing xanh?

Trong những năm gần đây, mối quan tâm về tình hình ô nhiễm môi trường, sự nóng lên toàn cầu và các nguồn năng lượng không thể tái tạo đã được tranh luận rất nhiều. Theo Báo cáo Hiện trạng môi trường Quốc gia giai đoạn năm 2016-2020 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam, hiện tại nguồn cung năng lượng quốc gia chủ yếu dựa vào thủy điện và nhiệt điện than hoặc dầu, chưa chú trọng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo. Về biến đổi khí hậu, trong giai đoạn 2016 - 2020, thời tiết, khí hậu ở Việt Nam có nhiều diễn biến bất thường. Nhiệt độ trung bình ở nhiều khu vực trong cả nước có xu hướng nóng nhất trong lịch sử. Từ những suy thoái rõ rệt của môi trường, người tiêu dùng ngày càng dành mối quan tâm đến các sản phẩm có lợi cho môi trường và thái độ của người tiêu dùng đối với các sản phẩm xanh cũng tăng lên đáng kể.

Tại nhiều nơi trên thế giới, chính phủ và các cơ quan liên quan đã liên tục ban hành các quy định về môi trường nhằm thúc đẩy sự quan tâm của công chúng về sự biến đổi của các yếu tố tự nhiên, đồng thời làm rõ về việc kinh doanh phải gắn liền với trách nhiệm môi trường của các doanh nghiệp. Sức ép từ phía chính quyền được thực hiện nhằm thúc đẩy người làm kinh doanh tiến hành áp dụng các phương pháp thân thiện với môi trường trong các hoạt động như tiếp cận tài nguyên, vận hành, và marketing thay cho các phương thức truyền thống. Để giải quyết vấn đề trên, rất nhiều doanh nghiệp thuộc nhiều loại hình kinh tế khác nhau đã dần đưa marketing xanh vào chiến lược điều hành của mình. 

Xu hướng tiêu dùng xanh (Green consumption trend) đã không còn là một khái niệm xa lạ, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Kết quả khảo sát của Viện nghiên cứu Giá trị doanh nghiệp thuộc Tập đoàn IBM (IBM Institute for Business Value – IBV) vào năm 2021 cho thấy 90% số người tham gia khảo sát cho biết đại dịch COVID-19 đã thay đổi cách nhìn của họ với các vấn đề liên quan đến môi trường và tiêu dùng bền vững. Hơn nữa, người tiêu dùng còn hạn chế sử dụng những sản phẩm đến từ các doanh nghiệp gây ảnh hưởng xấu đến môi trường hoặc có những thành phần không thân thiện môi trường. Bên cạnh đó, theo kết quả nghiên cứu của Công ty Nielsen Việt Nam cho thấy, mức tăng trưởng của các thương hiệu với cam kết “xanh” và “sạch” có mức tăng trưởng khá cao - khoảng 4%/năm, và khoảng 80% người tiêu dùng Việt Nam sẵn sàng chi trả mức giá cao hơn cho các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Các yếu tố của Marketing xanh

Thiết kế xanh

Thiết kế xanh chính là một trong những yếu tố thương hiệu xanh mà người tiêu dùng có thể nhìn thấy và định vị trong tâm trí của họ. Vì hầu hết các khách hàng thường sẽ đưa ra đánh giá sản phẩm dựa trên cái nhìn đầu tiên, do đó mà các doanh nghiệp đã chủ động trong vấn đề thiết kế bao bì xanh trên nhiều phương diện như việc thay đổi chất liệu cho bao bì, thêm vào các nhãn tái chế và nhãn sinh thái hoặc là sử dụng các vật liệu dễ tái sử dụng và tái chế,... Một số thương hiệu đã gây ấn tượng mạnh mẽ với người tiêu dùng khi các thiết kế của họ hướng đến môi trường, tất cả bao bì đều được làm bằng giấy thân thiện, không cán màn nhựa, chai lọ đựng sản phẩm có khả năng tái chế,...

Những sản phẩm có thiết kế xanh thường sẽ gây ấn tượng mạnh mẽ

(Nguồn: https://cocoonvietnam.com/)

Hình ảnh thương hiệu xanh

Một trong những chiến lược quảng bá bền vững chính là định vị thương hiệu, thông qua các chiến dịch, doanh nghiệp cần cho người tiêu dùng thấy được giá trị bền vững, tin tưởng doanh nghiệp đang thực sự quan tâm đến vấn đề môi trường. Mọi sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp cần được đồng nhất và hướng đến vấn đề môi trường, với định vị thương hiệu xanh và đạt được những chứng nhận và hợp tác với các tổ chức xanh.

Khi đó, doanh nghiệp sẽ tạo được những giá trị riêng và sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh, tạo ra những ưu điểm vượt trội. Qua đó, người tiêu dùng có thể dễ dàng nhận diện được doanh nghiệp qua các thông điệp và giá trị riêng mà sản phẩm/dịch vụ truyền tải.

Các sản phẩm hợp tác với các tổ chức xanh quốc tế nhận được nhiều sự ủng hộ từ người tiêu dùng

(Nguồn: https://cocoonvietnam.com/)

Chiến lược giá

Một công ty nên làm nổi bật một sản phẩm hoặc dịch vụ xanh có thể giúp người tiêu dùng tiết kiệm như thế nào. Ví dụ, công ty ô tô có thể quảng cáo phương tiện mới nhất của mình bằng cách nhấn mạnh mức độ tiết kiệm nhiên liệu so với các thương hiệu xe hơi hàng đầu khác.

Điều này cho phép người tiêu dùng tích cực ủng hộ tính bền vững. Họ nhận thức được rằng lựa chọn của họ là đầu tư vào thứ gì đó sẽ cho phép họ tiết kiệm tiền và tài nguyên trong tương lai, thay vì mua hàng ngắn hạn.

Ví dụ: Sản phẩm Tide Cold Water Clean được quảng cáo là một loại bột giặt loại bỏ vết bẩn hiệu quả, cũng như một cách để người tiêu dùng tiết kiệm hóa đơn điện nước của họ. Trên trang web Tide chứng minh chất tẩy rửa này như một chất cô đặc có thể giúp tiết kiệm vì không cần giặt quần áo bằng nước ấm.

Hình ảnh sản phẩm Tide Cold Water Clean

(Nguồn: https://tide.com/)

Hoạt động logistics xanh

Logistics xanh là một trong những hoạt động mà doanh nghiệp sử dụng nhằm giảm thiểu các hoạt động về sinh thái, từ khâu sản xuất, vận chuyển cho đến tiêu thụ. Các doanh nghiệp thường sử dụng các biện pháp như: nâng cấp hệ thống sản xuất nhằm giảm thiểu tình trạng gây ô nhiễm, xây dựng hệ thống lọc,…

Nhà máy của Ajinomoto với mục tiêu chấm dứt không xả thải nhựa ra môi trường năm 2030

(Nguồn: www.ajinomoto.com.vn)

Vòng đời của sản phẩm thân thiện với môi trường

Hiểu được chiến dịch marketing xanh sẽ đảm bảo được mọi khía cạnh liên quan đến môi trường, từ quy trình sản xuất đến các hoạt động tiêu hủy không bền vững có thể gây nguy hiểm cho cả môi trường và sức khỏe con người.

Các doanh nghiệp cần đáp ứng đủ 3 tiêu chí như: Reduce (giảm thiểu nguyên liệu đầu vào), (Reuse) sử dụng hộp đựng nhiều lần, (Recycle) có khả năng tái chế thành một sản phẩm khác.

Quy tắc 3R được xem là tiêu chuẩn hàng đầu với sản phẩm xanh

(Nguồn: www.vinausen.com)

Tầm quan trọng của Marketing xanh

Việc ngày càng nhiều người quan tâm tới việc bảo vệ môi trường sẽ là động lực to lớn thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển các chiến lược Marketing xanh. Ngược lại, xu hướng Marketing xanh này cũng sẽ góp phần lan toả kiến thức và kích thích người tiêu dùng hướng về các sản phẩm xanh bảo vệ môi trường. Dần dần, ảnh hưởng này sẽ tạo nên một cộng đồng xanh với mục tiêu phát triển bền vững với môi trường và tận dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên hiện có để cải thiện tình hình môi trường đáng báo động ở hiện tại. Vậy nên, Marketing xanh không chỉ là một xu hướng tiếp thị, nó còn là giải pháp cho thế hệ tương lai, góp phần củng cố một sự phát triển thật sự bền vững. Vì vậy, không chỉ các doanh nghiệp mà các trường đại học cũng hướng đến giáo dục thị trường với các tiêu chí xanh. Với mục tiêu hướng đến Đại học đa ngành và bền vững, UEH đã triển khai Dự án UEH Zero Waste Campus, với mục tiêu áp dụng mô hình 3R để nâng cao nhận thức UEHers với thông điệp “Rethink and Be Green”. Ngoài ra, UEHers cũng có thể cùng nhau lan tỏa những giá trị tích cực về lối sống bền vững, nói không với rác thải, nâng cao nhận thức về việc bảo vệ môi trường bằng việc tham gia các hoạt động tái chế rác, tuyên truyền bảo vệ môi trường, thúc đẩy sinh viên UEH trở thành những công dân xanh, để hướng đến thông điệp mang tính toàn cầu ấy, chúng ta phải nhận thức và hành động từ những điều nhỏ nhất.

Hình ảnh hoạt động ngày hội Green Citizen Day

(Nguồn: https://ueh.edu.vn/)

Đây chính là những nỗ lực đáng kể của UEH trong việc áp dụng Marketing Xanh vào các chiến dịch tuyên truyền, giáo dục để hướng đến phát triển bền vững. Với những ảnh hưởng mạnh mẽ của các trường đại học nói chung và UEH nói riêng, xu hướng Marketing xanh sẽ ngày càng phát triển và phổ biến hơn nữa.

Tin, ảnh: Phòng Chăm sóc và hỗ trợ người học (DSA)

Tài liệu tham khảo

1. Moit.gov.vn | 05/10/2021 | Tiếp thị xanh thúc đẩy doanh nghiệp phát triển bền vững | https://moit.gov.vn/phat-trien-ben-vung/marketing-xanh-diem-khoi-dau-cho-chien-luoc-quoc-gia-xanh-ben-vung.html

2. ajinomoto.com.vn | Quy trình xử lý nước thải tại nhà máy Ajinomoto | https://www.ajinomoto.com.vn/vi/hoat-dong-moi-truong-cua-cong-ty-ajinomoto-viet-nam/bao-ton-tai-nguyen-nuoc/quy-trinh-xu-ly-nuoc-thai-tai-nha-may-ajinomoto

3. future.ueh.edu.vn | 24/01/2022 | Dự án “UEH Zero Waste Campus” – Nhìn lại hành trình tiên phong trong lối sống xanh và bền vững tại UEH năm 2021 | https://future.ueh.edu.vn/chi-tiet-phat-trien/du-an-ueh-zero-waste-campus-nhin-lai-hanh-trinh-tien-phong-trong-loi-song-xanh-va-ben-vung-tai-ueh-nam-2021/

4. ueh.edu.vn | 24/10/2022 | Ngày hội Green Citizen Day - Nơi những “Công dân UEHer xanh” hành động vì một tương lai phát triển bền vững | https://ueh.edu.vn/cuoc-song-ueh/tin-tuc/ngay-hoi-green-citizen-day-noi-nhung-cong-dan-ueher-xanh-hanh-dong-vi-mot-tuong-lai-phat-trien-ben-vung-59298